Sarı Çizmeli Mehmet Ağa

Sarı Çizmeli Mehmet Ağa. 25.01.2023

Halkımızın dilinde, söylencelerde hep geçen bir deyim/söylemdir, “Sarı Çizmeli Mehmet Ağa”.

Peki, deyimde/söylencede adı geçen “Sarı Çizmeli Mehmet Ağa”nın aslında gerçek yaşamdan, gerçek bir kişilik, figür ve yapıp ettikleri ile yaşamış olduğu yörelerde halen daha ismi geçtiğinde saygı ile anılan koca yürekli bir insan olduğunu biliyor muydunuz?

Belki zaten biliyor idiniz, belki bilmiyor idiniz.
Se, bu yazımızla öğrenmiş olacaksınız.
Eğer böyle ise, bizlerde kendimizle gurur duyacağız çünkü #halkkürsüsü olarak ülkemize
sadece siyasal, sosyal sorumluluk projeleri,
bireysel iyilik gruplarımız ile çalışmanın dışında

halkkürsüsükültür biriimizle kültürel olarak ta,

bu ülkenin değerlerinin anlaşılmasına katkımızdan dolayı gurur duyacağız.

Ve en önemlisi ölümsüz şarkıları ile yaşamını,
sanatını Türk, Türk Milleti, Türk Değerleri yönünde gerçekleştiren büyük sanatçı Barış Manço’yu da anmadan geçemeyiz.
Ruhu Şad Olsun.

Çünkü, aşağıda da, hikayesini okuyacağınız üzere,
eğer Barış Manço yaşanmış hikayeyi duyduğunda şarkı haline getirmese idi,
“Sarı Çizmeli Mehmet Ağa” sadece yaşadığı yörede bir halk hikayesi olarak kalabilirdi.
Şarkısı ile “Sarı Çizmeli Mehmet Ağa”yı tüm Türkiye ile tanıştıran Barış Manço’ya teşekkürlerimizle.

Şimdi, görelim mi?
“Sarı Çizmeli Mehmet Ağa” kim imiş, ne yapmış,
Barış Manço duruma nasıl müdahil olmuş ve şarkının oluşma serüvenini okuyalım mı?
Belki de bundan sonra şarkı daha anlamlı gelecektir.
Hadi, Buyrun Öyle ise…

Barış Manço’nun 1979 yılında meşhur ettiği Mehmet Ağa, Aslen Karaman’lı bir toprak ağasıyken,
Osmanlı dönemi yetkilileri Mehmet ağayı çağırarak Kıbrıs Girne’de büyük bir tarla vererek ” Karaman’daki Bahçelerin gibi ek, biç, halka iş ver bizde sana toprak bağışlayalım. Hayvancılık ve Tarımı geliştir” derler…

1810-1920 tarihleri arasında yaşamış Karaman’ dan Kıbrıs’a 5 kardeşinide alıp gelmiştir.
Yörük Türkmendir… Kıbrıstaki Köyünün adının Göçeri olması, Yörüklerin konar göçer hayatından gelmektedir. Yörükler köyü de derlermiş Göçeri köyüne ..

Sarı Çizmeli Mehmet ağa, Devlete söz verdiği gibi tarımda ve hayvancılıkta binlerce kişi çalıştırır, İş verir büyük bir aile olurlar…
Zamanla 3 bin dönümden fazla toprağı olur. Kavgalıları barıştırır, bekarları evlendirir, eşyalarını hediye eder, ev verir, en az da birer dönüm toprak bağışlarmış.

Fakir fukara bir kahvehaneye, ya da lokantaya gittiğinde para ödemez, yer içer, tüm hesapları Sarı Çizmeli Mehmet Ağa’ya yazdırırlarmış.
Ağa her Cuma namaz öncesi esnafı dolaşır, halkın borçlarını ödermiş.

Kendi gibi gönlü de zengin bu ağa malını mülkünü hep başkalarının hesabını ödeyerek harcadığından, yokluk içinde ölmüştür.
Torunları hala Girne İli, Dikmen Beldesi, Göçeri Köyünde yaşamaktadır.

Barış Manco anlatıyor :
“Kıbrıs’a gittiğim zaman bu mezarı arayıp buldum.
Beni çok üzen konu ise, mezarın sahipsizliği…
Kabri aradığımı taksiciye söyleyince, Öyle bir bakış attıki anlatamam…
“Abi ben yıllardır burada taksiciyim, böyle bir mezar duymadım” demiştir.
Gittiğimiz köyde bir amcaya denk geldik ve sorduk. Taksicide kulaklarıyla duydu ve amcada aynen böyle diye doğruladı ve bize mezarı şu karşı tepede diye gösterdi.”

İşte bu hikayeyi 1971’de Kıbrıs’a gittiğinde duyan ve araştıran Barış Manço kabri ziyaret eder fakat çok bakımsızdır kabri (1977).
Sarı Çizmeli Mehmet Ağa şarkısını yapar ve sonrasında Mehmet Ağa’nın köyündeki mezarını yaptırır (1982).

İşte o harika şarkının kaynağı bu hayat hikayesidir
Şimdi sözlerinin daha bir anlamlı olduğunu fark edeceksiniz.

Sarı Çizmeli Mehmet Ağa.
Yaz dostum güzel sevmeyene adam denir mi?
Yaz dostum selam almayana yiğit denir mi?
Yaz dostum altı üstü beş metrelik bez için,
Yaz dostum boşa geçmiş ömre yaşam denir mi?
Yaz tahtaya bir daha tut defteri kitabı.
Sarı çizmeli Mehmet ağa bir gün öder hesabı.
Yaz dostum yoksul görsen besle kaymak bal ile.
Yaz dostum garipleri giydir ipek şal ile.
Yaz dostum öksüz görsen sar kanadın kolunu.
Yaz dostum kimse göçmez bu dünyadan mal ile.
Yaz tahtaya bir daha tut defteri kitabı.
Sarı çizmeli Mehmet ağa bir gün öder hesabı.
Yaz dostum Barış söyler kendi bir ders alır mı?
Yaz dostum su üstüne yazı yazsan kalır mı?
Yaz dostum bir dünya ki haklı haksız karışmış.
Yaz dostum boşa koysan dolmaz dolusu alır mı?
Yaz tahtaya bir daha tut defteri kitabı.
Sarı çizmeli Mehmet ağa bir gün öder hesabı.

Halk bilimi, kültür, ve müzik ancak böyle güzel birleştirilebilir.
Ve bunu en iyi yapanlardan biri Barış Manço idi. Hem hikayedeki Mehmet Ağanın hem büyük kültür adamı Barış Manço’ nun ruhu şad olsun.